Conscience! // Waterloo, Napoleon en de Leeuw

Gisteren, 5 mei, was het 200 jaar geleden dat Napoleon Bonaparte het tijdelijke voor het eeuwige wisselde. Napoleon komt ook ter sprake in De verovering, het derde boek over privédetective Henri Conscience (dat deze maand uitkomt!). Het verhaal speelt zich immers af nabij Waterloo en Henri's huishoudster/assistente Clara beklimt zelfs de heuvel met de Leeuw. Dit leidt tot een gesprek tussen Henri, zijn gastheren (Didier en Frédéric Odebrecht) en Didiers schoonvader, meneer Joseph. Een fragment.

‘Ik hoor dat je huishoudster vandaag de Leeuw bezocht heeft,’ zei Frédéric. 

‘Is het uw gewoonte om het personeel zoveel vrijheid te gunnen?’ vroeg Didier. (...) 

‘Iedereen is een beetje uit zijn gewone doen,’ zei Henri. ‘En wat wilt u? Ze is, net zoals iedereen hier, omringd door herinneringen aan de Slag bij Waterloo.’ 

Didier Odebrechts lievelingsveldslag liet zich niet opsluiten in de werkkamer boven. Ook hier in de zitkamer lagen stapels boeken over het onderwerp, er prijkte een buste van Napoleon Bonaparte, en aan de muren hingen ingelijste kaarten – Didiers eigen werk. 

‘Ik vind nog altijd dat we het monument met de Leeuw hadden moeten verwijderen, na 1830,’ zei meneer Joseph. 

‘Hoezo?’ vroeg Frédéric. 

‘Omdat het niet ónze overwinning was, natuurlijk.’ 

‘De heuvel met de Leeuw,’ zei Henri, als antwoord op Frédérics vragende blik, ‘staat op de precieze plaats waar de Prins van Oranje tijdens de slag gewond raakte. En ook zijn paard Wexy raakte er, zogezegd, buiten strijd.’ 

‘Het is niet de precieze plaats,’ mompelde meneer Joseph. ‘Dat is een mythe.’ 

‘Het punt is dat de troonopvolger van de Oranjes zich heldhaftig betoond had tijdens de slag. Hij vocht met gevaar voor lijf, leden en strijdros.’ 

‘Ik zie het probleem niet.’ 

‘Het punt is,’ ging Henri verder, ‘dat wij, bewoners van dit land, enkele jaren later de Oranjes eruit kegelden en een eigen staat oprichtten. En het nieuwe koninkrijk België had geen behoefte aan standbeelden die de heroïek van onze nieuwe vijanden in herinnering brachten. Het heeft zeker tien jaar geduurd, tot in 1840 of nog later, voordat de Nederlandse koning afzag van verdere pogingen om België terug te krijgen. Tot die tijd had ons land zelfs geen diplomatieke banden met Nederland. Dat maakte de Leeuw erg controversieel.’ 

‘Nog een geluk dat het geen standbeeld van die Oranje-prins was,’ zei Frédéric geamuseerd. ‘Of van dat paard. Roxy?’ 

‘Wexy. Een standbeeld had de zaken vergemakkelijkt,’ zei Henri. ‘Een beeltenis van de prins zou men honderd percent zeker van de sokkel gesleurd hebben. Een leeuw met een poot op een wereldbol… Dat is een ander paar mouwen. Het is voor zoveel interpretaties vatbaar.’ 

‘En wat betekent het nu?’ 

‘De Leeuw staat met zijn muil naar Frankrijk,’ zei meneer Joseph. ‘Hij beschermt de vrije wereld tegen verdere agressies uit die richting. Met alle respect, maar uw natie heeft een lange geschiedenis van invasie en usurpatie.’ 

Didier Odebrecht schudde beslist het hoofd. ‘Dat is maar één interpretatie, mijn beste Joseph. Je weet wat Waterloo voor mij betekent. Een afscheid van de herenoorlog.’ Meneer Joseph knikte, aangevend dat hij het allemaal al eerder gehoord had, maar Henri en Frédéric keken Didier benieuwd aan.

Vervolg op pagina 141 van De verovering, verkrijgbaar vanaf 19 mei.