Voor ‘Doorlezen of niet?’ lees ik de eerste 50 bladzijden van een (meestal recent) boek, breng verslag uit van mijn leeservaring en beantwoord ten slotte de vraag: lees ik door in dit boek... of toch maar niet?
Vandaag: #A€€eleratie van Armen Avanessian (red.) (Uitgeverij Leesmagazijn, 97 blz., € 14,95).
Wie? ‘Armen Avanessian is gastdocent aan verschillende kunstacademies en redacteur bij Merve Verlag in Berlijn’, aldus de kaft, maar het gaat niet om hém: Avanessian heeft alleen maar enkele teksten samengebracht die samen een idee geven van het gedachtegoed dat (niet breed) bekend staat als ‘accelerationisme’. De auteurs in dit boekje zijn o.a. Nick Land, Alex Williams, Nick Srnicek en Patricia MacCormack.
Buzz? Nog steeds volgens de kaft wordt er over accelerationisme (man, wat een rotwoord om te typen!) ‘op Twitter en vele blogs dagelijks scherp (...) gedebatteerd’. Om één van die bloggers te citeren: accelerationisme is ‘the idea that the only way out is the way through’.
Vooroordeel van de dag? Ik wil niet pessimistisch klinken, maar laten we elkaar geen mietje noemen: de wereld gaat heden ten dage to hell in a handbasket. We worden aangevallen door een economische elite die de welvaartsstaat systematisch afbreekt, waardoor het armste deel van de bevolking in hoog tempo radicaliseert en op zijn beurt tot de aanval overgaat.
Een groothandelaar in ideeën als Slavoj Žižek zet dan wel aan het denken, concrete oplossingen heeft hij niet.
Nee, dan de accelerationisten! Deze hedendaagse spin-off van het communisme – de stamboom valt nog makkelijk af te leiden uit hun taalgebruik – heeft wel enkele ideeën over hoe het verder moet.
Wat was de vraag? Or do they?
De eerste vijftig bladzijden... Al dateert de oudste tekst in dit boekje uit 2007, volgens Avanessian is het begrip serieus gelanceerd in de politieke discussie in het jaar 2010. Accelerationistische denkers menen dat je het kapitalisme niet moet bestrijden, maar dat “we” (wie? wie kan dat?) de snelheid ervan juist moeten opdrijven, zodat het echt zijn creatieve kracht kan tonen c.q. kan ontsporen in iets anders, bij voorkeur uiteraard ‘een niet-kapitalistische toekomst’. Accelerationisme is kortom een ‘viering van de snelheid van het kapitalisme’. Ongetwijfeld ga ik hier kort door de bocht, maar afgaande op dit boekje is dat onder accelerationisten niet ongebruikelijk.
In de eerste vijftig bladzijden las ik vooral een scherpe analyse van de verstarring in de linkerhelft van het politieke spectrum (voor zover dat tegenwoordig nog een "spectrum" mag heten en niet al lang is gereduceerd tot een mono-toon), maar de ideeën blijven beperkt tot een oproep om groot te denken en een nieuwe ideologie op poten te zetten. Iets nieuws met de wervingskracht van de ruimtereizen uit de jaren ’50 en ’60. J... uist.
Hoe gelezen? Dit boekje is even vaak scherp als onnozel. Scherp, in de analyse van wat ‘gemoedelijk en zelfvoldaan links’ vandaag misdoet. Dat het strijdt voor achterhaalde zaken: ‘de fetisjering van basisdemocratische processen en de daarmee verbonden nostalgie naar authenticiteit’. Dat het niet meer groot durft te denken en in het beste geval inzet op lokale initiatiefjes: ‘het neoprimitivistische localisme', 'alsof ze het abstracte geweld van het mondiale kapitaal tegemoet willen treden met de broze en vluchtige “authenticiteit” van de onmiddellijke gemeenschap.’
Onnozel, als de proliferatie van GIFs op het internet of obscure muziekgenres worden gebruikt als metaforen voor deze tijd. Kies een coole metafoor en interpreteer dan maar raak: als je het groots aan pakt wil dat nog wel eens overtuigen (zie: Walter Benjamin en zijn arcaden), maar in een wegwerpessay’tje wordt het gauw belachelijk. En als je vervolgens William Neuromancer Gibson nodig hebt om een treffende metafoor te vinden, heeft politieke theorie plaatsgemaakt voor een freewheelend artikel in De witte raaf. Freewheelen kun je aan tien, twintig of honderd per uur, dat maakt niet uit, je komt toch geen centimeter vooruit.
Doorlezen?
Toch wel, want deze inleiding tot het accelerationisme telt amper honderd pagina’s, dus ik zit al halverwege. En interessant is het wel.
Dinsdag:
doorlezen of niet in Johann Holtrop van Rainald Goetz?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten