In de week voor en de week na Pasen publiceer ik, naast mijn dagelijkse "literaire posts", in totaal vier aan de actualiteit verbonden columns, onder de titel "EI". Vier gratis paaseieren.
Het zijn geweldige tijden voor cultuur. Ik heb het even niet over de besparingen van de Vlaamse Regering, men kan zich niet alle dagen over hetzelfde opwinden.
In El Pais lees ik vandaag dat ene Boris Mezdrich, de directeur van het Staatstheater voor Opera en Ballet in Novosibirsk (d.i. de derde-grootste stad van Rusland), aan de kant is geschoven door de Russische Minister van Cultuur. Reden: een innovatieve enscenering, eind december, van Tannhäuser, die de Russisch-orthodoxe Kerk tegen de borst stootte.
Tannhäuser? Een opera van Wagner, waarover Wikipedia mij vertelt: ‘Belangrijkste thema is de rebellie van een kunstenaar (Tannhäuser), wiens behoefte zich over te geven aan zinnelijke lust hem in conflict brengt met zijn religieus ingestelde verstand. Deze innerlijke tweestrijd wordt belichaamd door de twee vrouwen die hij bemint.’
In de versie van regisseur Timofei Kuliabin is Tannhäuser geen troubadour meer, maar een filmregisseur die een film heeft gedraaid over een onbekende episode uit het leven van Jezus, namelijk de periode die hij doorbracht als gevangene in de grot van Venus. Letterlijk. Die grot, bedoel ik.
De ‘zinnelijke lust’ van Kuliabins Jezus kwam helaas ‘in conflict’ met andermans ‘religieus ingestelde verstand’. De Minister van Cultuur verwijt de directeur van het Staatstheater dat hij de gevoelens van de gelovigen niet respecteert. Zijn redenering: ’Worden deze (genoemde gevoelens) onderworpen aan demonstratieve spot, dan volgen er harde maatschappelijke confrontaties met vaak menselijke slachtoffers, zoals we kortgeleden nog zagen.’ Hij doelt daarmee op de moordpartij in de redactielokalen van Charlie Hebdo.
Hilarische logica: om te voorkomen dat Russisch-orthodoxe gelovigen zich opeens van hun meest islamitische kant zouden laten zien, geeft de overheid toe aan hun klachten en slacht een zondebok.
Eveneens aan de kant gezet: Bartomeu Marí, de directeur van het Macba, het Museum voor Contemporaine Kunst in Barcelona. Eerder had hij zijn hoofdcurator, Valentín Roma, aan de deur gezet, omdat die weigerde een kunstwerk uit een tentoonstelling te verwijderen; dit ontslag kostte op zijn beurt Marí het hoofd. Het werk van de Oostenrijkse kunstenaar Ines Doujak toonde o.a. een mannelijke figuur die sterk leek op voormalig koning Juan Carlos; deze figuur werd “gesodomiseerd” door een figuur met borsten, al is het onduidelijk of het over een man of een vrouw gaat. De tentoonstelling is inmiddels afgelast; de discussie woedt nog steeds, en ook de politiek bemoeit zich er nu mee.
Ietsje minder hilarische logica, hier: men vindt het per definitie vernederend om in de kont te worden geneukt. Je zou net zo goed kunnen aanvoeren dat de Juan Carlos-achtige figuur aan het genieten is van seks. Als homoman, en als man met tweerichtings-ervaring op het gebied van anale seks, vind ik deze heisa uiteraard beledigend. (Toch voel ik vooralsnog niet de behoefte om een kalasjnikov aan te schaffen. Dat zal wel door m'n atheïstische natuur komen.)
Koning keizer admiraal, beledigd worden ze allemaal.
Het ligt misschien aan mijn levenshouding van eeuwige buitenstaander, maar: waarom trekken die gelovigen en die zo makkelijk beledigde elite eens niet gewoon hun neus op? Ik vind dat kunstwerk van Ines Doujak geen lust voor het oog. Bovendien is veel moderne kunst op een volstrekt talentloze manier uitsluitend gericht op provoceren, het uitlokken van reacties en relletjes. Je zou die gelovigen willen aanraden om daar boven te staan. Om hun aandacht te richten op het eeuwig leven (of zo) en niet op uiterlijkheden. Om te zeggen: "Dit vind ik beneden alle peil", je neus op te halen en door te wandelen.
De mensen zouden meer moeten wandelen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten