Waar is James Baldwin gebleven? Tien jaar geleden had elke boekhandel wel een paar romans van James Baldwin (1924-1987) op voorraad, vandaag moet je ze bestellen, en herdrukken van de Nederlandse vertalingen zijn niet in zicht.
In de VS blijft Baldwin nog wel even hot. Als zwarte intellectueel heeft hij veel non-fictie over racisme nagelaten, en daaruit wordt nog steeds flink geciteerd. Maar daarbij wordt Baldwins homoseksualiteit vaak onder de mat geveegd.
Baldwin, zo valt te lezen in één van de twee nieuwe boeken die in december over hem verschenen, valt tussen twee stoelen: zijn debuutroman Go tell it on the mountain, over het verstikkende protestantisme van zijn jeugd, is een klassieker uit de zwarte canon, terwijl Baldwins tweede roman, Giovanni’s room, een gay classic is. Daaruit volgen twee publieken en die laten zich blijkbaar moeilijk verzoenen.
De Amerikaanse academicus Matt Brim doet in James Baldwin and the queer imagination een poging tot verzoening. Volgens hem schreef Baldwin altijd over de onderdrukte seksuele behoeften van een hele samenleving. Behoeften die zich niet kunnen uiten in seks en daarom verplaatst worden naar andere domeinen, zoals naar de gezamenlijke extase van een misviering. Wie niet bang van enig academisch taalgebruik (my advice: gewoon overheen lezen) vindt in dit boek goede analyses van Baldwins bekendste romans.
Toegankelijker is het interviewboek dat verscheen bij Melville House. Die uitgeverij heeft een reeks, The last interview, waarin onder meer de “laatste woorden” van David Foster Wallace, Ray Bradbury en Lou Reed opgenomen zijn, telkens vergezeld van andere interviews. Het is komisch dat Brims stelling bevestigd wordt door dit boek: het ene interview gaat over zwart zijn, het andere over gay zijn, en nooit de twee samen. Niettemin boeiende gespreken, waarin Baldwin o.m. het volgende zegt, over het “griezelige” van homoseksualiteit: ‘the so-called straight person is no safer than I really am. Loving anybody and being loved by anybody is a tremendous danger, a tremendous responsibility.’
Twee interessante boeken over een auteur die dringend weer eens in de mode moet komen.
Matt Brim, James Baldwin and the queer imagination.
The university of Michigan Press, 214 blz., € 19,07
James Baldwin: The last interview, and other conversations.
Melville House Press, 128 blz., € 11,87
Geen opmerkingen:
Een reactie posten