vrijdag 9 december 2016

Benali, tien jaar later (6/6)

© Karoly Effenberger
Tien jaar geleden schreef Abdelkader Benali, op dat moment een lieveling van het publiek en de kritiek, zijn meest ambitieuze roman. En zijn minst succesrijke. Nochtans is het een intrigerend werkstuk. Herlezing was dringend nodig.

Verbazend hoe dit boek maar niet tot stilstand wil komen. Tot de laatste bladzijden heeft Benali nieuwe personages en plotlijnen introduceren. Het Feldman-deel van dit boek had een interessante novelle op zich kunnen zijn: een wrange komedie rond het doodsbed van een vriend. Misschien had een redacteur Benali daarvan moeten overtuigen?
Feldman en ik is een hoogst merkwaardige cesuur in Benali’s oeuvre. Zijn eerste romans gaan duidelijk over migratie. Dan komt deze dystopische ontsporing, hoogdravender dan alles wat voorafging. En daarna schreef hij alleen nog klassieke, nogal vlakke romans. Zijn status van tv-bekendheid kwam aan het stuur te zitten, de schrijver koos voor het donker van de achterbank en werd sindsdien nog maar zelden gesignaleerd. Het is alsof Benali met Feldman en ik zijn eigen vleugels gebouwd had, vleugels om te ontsnappen uit het labyrint. Maar toen de respons tegenviel en hij plompverloren weer op de grond stond, liet hij alle ambities varen.
Al was mijn recensie van toen een bijzonder amechtige poging deze wervelwind van een boek te pakken te krijgen, de conclusie klopte min of meer: deze roman is een ‘uitdaging die het aangaan meer dan waard is’. Er zit veel waardevols in Benali’s poging tot een magnum opus. Grote delen ervan zijn uiterst genietbaar. De stijl weerspiegelt perfect de absurde verwarring van de plot. Benali laat de paranoia van de hoofdpersonen overslaan op de lezer. En onder de kloppende wond van het verhaal stroomt wel degelijk bloed: belangrijke onderwerpen als de maakbaarheid van de mens, zijn lichaam en zijn identiteit, de mens vechtend tegen een wereld die iedereen langs dezelfde lat wil leggen...
Een vergeten boek, dat herontdekking verdient. Door de lezer en door de auteur ervan. Tijd voor een remix, meneer Benali!

Abdelkader Benali, Feldman en ik. De Arbeiderspers (2006), 288 blz.
De roman is nog steeds verkrijgbaar als e-book, aan € 7,99. ISBN: 9789029592413
Dit blogreeksje zal ook verschijnen in het decembernummer van Staalkaart.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten